Otomobillerin klimaları hakkında bilinmesi gerekenler
Araç klimaları araç içi sıcaklığı düzenler, dışarıdan aracın içine giren havayı filtre ederek temizler, nemini alır. Araç klima sisteminde, havayı temizlemek için polen filtresi ve aktif karbon filtresi kullanılır.
Otomobilinizin kliması çalışırken herhangi bir sorunla karşılaşmasanız da yılda bir kez araç klima bakımının yapılması gerektiğini belirtiyor uzmanlar. Bu bakım, aracınızın yıllık genel bakımında klima sisteminizin kontrolü ve polen filtresinin değişimi ile gerçekleştirilebilir. Bununla birlikte polen filtresi dışarıdan içeriye girmeye çalışan toz, polen, spor, toprak, sanayi dumanı gibi birçok kiri tutarak yolcuların alerjik hastalıklara yakalanmasını önler.
Çok tozlu ve polenli çevresel yol şartlarında kullanılan araçlarda ise polen filtresi daha önce değiştirilmelidir. Camların erken buğulanmasından polen filtresinin değişme zamanı geldiğini de anlayabilirsiniz. Bunun yanında aracın klimasından kötü kokular gelmeye başladığında, düzensiz ve sesli çalışmaya başladığında veya sıcaklığın istenilen seviyede sabitlenememesi durumunda da artık araç klimasının bakım zamanı geldiğini anlayabiliriz.
Düzgün çalışmayan klima sistemi, otomobilin iç ortamında hava kalitesini olumsuz etkileyeceğinden öncelikle sürücü ve yolcuların sağlığı yönünden sakıncalıdır. Ayrıca, otomobil klima sistemi ile ilgili sorunlar sürüş konforunu da olumsuz etkiler. Klima çalışırken gelen istenmeyen sesler, düzensiz sıcaklık değişimi veya koku sürücünün dikkatinin dağılmasına neden olabilir. Isıtma ve soğutma işlemini tam olarak yerine getiremeyeceği için yakıt tüketimini artırır. Araç içi ısınma ve soğumada gelen problemler yüzünden sürüş keyfini düşürür. Temizliği yapılmadığı takdirde zamanla üreyen küf ve bakteriler yüzünden araç içinde kötü koku artar.
Klimanızın çalışması ile ilgili sorunlar otomobilinize de bazı zararlar verebilir. Düzgün çalışmayan klima sistemi; hem aracın motorunu zorlar, hem de yakıt tüketiminin artmasına neden olur.
Klima bakımınızın uzman teknisyenler tarafından yapılması önemlidir. Örneğin; klima gazının olması gerekenden fazla doldurulması sonucunda soğutma işlemini tam gerçekleştiremez, araç klima tesisatına zarar verebilir. Bu durumda klima kompresörü çalışmaz hatta arızalanabilir.
Otomobillerde doğru klima kullanımı
Otomobillerdeki klimaların doğru kullanılmaması da sinüzit, kulak iltihapları ve yüz felci gibi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Bu yüzden araçlarda klima kullanırken havanın direkt yüze ve göğse değil, ön cama doğru yönlendirilmesi bu sorunların yaşanmasını engellemeye yardımcı olacaktır. Diğer yandan özellikle sıcak yaz mevsiminde otomobilinizle yapacağınız çok kısa mesafeli sürüşlerde, klima iç ortam sıcaklığını istenilen düzeye ulaştırıncaya kadar yolculuğunuz bitecek ise klima kullanmayabilirsiniz.
Klima ilk çalıştırıldığında, otomobilin camları 1-2 dakika süre ile açık tutulabilir. Bu, klima sisteminde birikebilecek zararlı maddeler ile otomobilin iç ortam havasının bu sürede dışarı çıkartılmasına katkı sağlayacaktır. Araç içinin temiz olması, iç ortam hava kalitesini olumlu yönde etkileyecektir.
Otomobillerde bulunan klima sistemleri, manuel veya otomatik olarak çalışmaktadır. Bunun yanında araçlarda otomatik klima sistemleri 2 veya daha çok yönlü olarak çalışabilmektedir. Örnek vermek gerekirse, 2 yönlü klima sistemi bulunan bir otomobilde sürücü ve yolcu tarafları için farklı sıcaklık ayarları yapılabilir. Çok yönlü otomatik klima sistemleri, otomobilin farklı bölümlerinde ayrı sıcaklık ayarlamalarına olanak sağladığı gibi soğutma veya ısıtma işlemlerini otomobilin içinde dengeli bir biçimde gerçekleştirir.
Şehir içi veya uzun yolda klima kullanımı değişiklik gösterir. Şehir içinde klima genellikle daha kısa süreli yolculuklarda kullanılırken, uzun yolda saatler boyunca aracın klima sistemi çalışabilir. Uzun süreli yolculuklarda araç içinin zaman zaman temiz hava ile havalandırımlasında yarar vardır. Ayrıca uzun yolculuklarda klima kanalları mümkün olduğunca araç camına doğru yönlendirilmeli, doğrudan yüzümüze veya vücudumuza etki etmemelidir.
- Otomobilinizde, klima kullanmadığı kış aylarında bile haftada bir kez 5-10 dakika kadar klima çalıştırılmalı ve soğutucunun devirdaim yapması sağlanmalıdır.
- Güneşte kalmış ve içi çok ısınmış otomobil, pencereleri açıp dış sıcaklıkla eşitlemeden klima çalıştırılmamalıdır.
- Sürekli soğutma çalıştırmaktansa, içerisi istenildiği kadar soğuduktan sonra sadece içerideki hava devridaim ettirilmelidir. Bu sayede yakıt tasarrufu da sağlanabilir.
- Klima kullanılmaya başlanacağı sıcak aylardan önce kondanser peteklerindeki kışın biriken çamur temizlenmelidir. Böylece soğuma daha kolay gerçekleşecektir.
- Havadaki nemin az veya çok oluşu, aracın rengi, yolcu sayısı, camların renkli veya renksiz oluşu klimanın verimini etkiler.
- Klima çalışırken motor sıcaklığı daha fazla artar. Bu nedenle motor soğutma devresi daha sık kontrol edilmelidir.
- Klima çalışırken aracın altına akan su nedeniyle endişe etmemelisiniz. Bu su klima sistemi içinde buharlaştırıcıda yoğunlaşan havanın neminden kaynaklanmaktadır.
- Otomobil klima sisteminin yılda en az bir defa kontrol ve bakımı yapılmalıdır.
Çift bölgeli klima nedir?
Teknolojinin ilerlemesi ile otomobillerdeki klima sistemleri de gelişti. Geçmiş yıllarda sadece soğuk havalarda aracın içerisini ısıtmak için kullanılan araç içi sistemler, zamanla her türlü havada aracın iç ortamı için en iyi sıcaklığı ayarlayabilen ve klima adı verilen sistemlere evrildi. Son yıllarda ise otomobillerin sadece bir ulaşım aracı değil, mobilite ekosisteminin bir parçası haline gelmesi ve konfor alanı olarak kabul edilmesiyle bu yönde teknolojiler sunulmaya başladı. Çift bölgeli klima teknolojisi de bu kapsamda ortaya çıkan teknolojiler arasında yer alıyor.
İnsanların soğuk veya sıcak algısı bünyesine göre farklılık gösteriyor. İşte çift bölgeli klima böyle bir ihtiyaçtan yola çıkarak insanlardaki sıcaklık algısının farklılığını dengelemeyi hedefleyen, otomobillere entegre edilmiş bir donanım.
Çift bölgeli klimalar nasıl kullanılır?
Aynı anda iki farklı sıcaklık ayarı yapmaya imkan tanıyan çift bölgeli klima sisteminde aracın sağ ve sol kısmı için farklı iklimlendirme ayarları yapmak mümkündür. Bu noktada yapılması gereken sürücünün veya yolcunun otomobilin klima ayarlarını sağ veya sol taraf için özelleştirmesidir. Çift bölgeli klima kullanımında havalandırma kanallarının gerektiği gibi ayarlanması ve tercih edilen sıcaklık değerlerinin birbirinden çok fazla farklı olmaması, sistemin daha verimli çalışabilmesine olanak tanır. Sürücü ve yolcular için rahat bir kullanım ve üst düzey konfor sunan çift bölgeli klima özelliği, yolculukları keyifli zamanlara dönüştürebilir.
Klima gazı azalırsa veya biterse ne olur ?
Klima eğer gaz eksiltmiş ise, klimanın soğutma gücü düşer, dolayısıyla da klima yeteri kadar soğutma yapamaz. Klima gazı eksilmişse, nem tutucu filtrede daha az klima gazı olacaktır. Bu durumda aracın klima sistemi yeterince soğutma işlevini yerine getiremez. Hazneye gerekli olandan fazla klima gazı koymak, kompresörü bozabilir. Bu durumda klima sürekli olarak devreye girip çıkar. Yani klima sürekli olarak kendi kendine açılıp kapanıyorsa klima gazı fazla basılmış olabilir. Klima gaz dolum cihazına bağlanıp kontrol edilmesi gereklidir.
Otomobilde klima temel aksamları
Kondansatör: Araçların genellikle ön kısmına monte edilen bir tür ısı değiştiricidir. Araçların seyir esnasında, maruz kaldığı havayı akımını kullanarak veya araç durur haldeyken fandan faydalanarak soğutma işlemi sağlar. Soğutma işlemini içerisinde bulunan gazı, sıvıya dönüştürerek gerçekleştirir.
Nem Alma Deposu: Araçlarda bulunan klima sisteminin parçalarını olan kondansatör ve detandör arasında bulunan bir cihazdır. Görevi ise sistem devresinde oluşan nemi emmek ve bu aşamada oluşacak pislikleri filtre etmektir. Otomobillerde kullanılan cinslere göre farklılık göstermektedir. Diğer türü ise avaporatördür.
Detandör: En önemli parçalardan sayılabilen evaporatör içinde yer alırlar. Görevleri ise soğutucu akışkan debisini ayarlamaktadırlar. Basınca ve sıcaklığa uygun hareket etmektedir.
Evaporatör: Araçların torpido bölümünün alt kısmında, ısıtma radyatörünün yanında yer almaktadır. Görevi ise kendisini dolaşmakta olan havayı soğutmak ve kurutmaktır. Bundan ötürü klimalı araçlar durduğu zaman alt kısımlarından su damlaları görülmesi gayet normaldir.
Kompresör: Araçlarda bulunan evaporatörden gelen buharı emer ve bu buharı kondansatör yönünde sıkıştırarak basınç ve sıcaklık artışına neden olur.
Polen Filtresi: Araçların içinde her türlü toz, duman, polen, uçuşan parçalar, kül ve pisliklerin girmesini engellemek ve orada tutulmasını sağlamaktadır. Çevreyi kirleten her türlü partikülü içinde tutmayı amaçlar. Araç iç ortamında havanın temiz kalması önceliğidir.
Uzun süreli klima kullanımı durumunda zaman zaman camlar açılarak otomobilin iç ortamındaki havanın yenilenmesi sağlanabilir.
En doğru bilgilere aracınızın kullanım kitapçığından ulaşabilirsiniz.
Uzun Yola Çıkmadan Önce
Araç Bakımında Neler Değişir ?
Gece Otomobil Kullanmak
Yokuş Kalkış Desteği
Otomobil Güvenliği
