Elektrikli araçlar hakkında merak edilenler
Gerek çevresel faktörler gerekse ekonomik ve teknolojik gelişmeler nedeniyle otomotiv endüstrisi elektrikli araçlar üzerine odaklanıyor. Günümüzde hemen her markanın ürettiği bir veya birden fazla elektrikli araba modeli bulunuyor. Pek çok otomobil üreticisi yakın gelecekte tüm modellerini elektrikli olarak üretmeyi planlıyor.
Elektrikli araç çeşitleri nelerdir?
Elektrikli araçlar, batarya kapasitesinin büyüklüğü, elektrik motoru sayısı, elektrik motorunun gücü ve elektrik motorunun tipine göre çeşitlilik göstermektedir. Batarya kapasitesinin büyüklüğü kWh (kilowatt saat) cinsinden ifade edilir. Elektrikli araç bataryasının kWh değerinin artması, tam dolu batarya ile daha uzun menzil sürülebileceğini ifade eder. Diğer bir tanımlama ise kW (kilowatt) yani elektrik motorunun performansını ifade eden güç birimidir. Bu değer ne kadar büyükse ilgili aracın performansı o kadar yüksek olacaktır. Performans, 0-100 km/h hızlanma süresi ve aracın çıktığı maksimum hız olarak ifade edilebilir. Farklı marka ve model araçları karşılaştırırken araçların ağırlıkları da performansa etki eder.
Elektrikli ve hibrit otomobiller arasındaki temel farklar nelerdir?
Elektrikli araçlarda güç ünitesi olarak sadece elektrik motoru bulunmaktadır. Elektrikli araca güç vermek için bulunan elektrik motoru; enerjisini Elektrikli araç bataryasından almaktadır. Batarya enerjisi bittiğinde, bir enerji kaynağına bağlanarak şarj edilmelidir.
Hibrit araçlarda ise elektrik motoruna ilave olarak içten yanmalı motor olarak ifade edilen benzinli ya da dizel motor bulunmaktadır. Bu iki güç ünitesi birbirlerini en iyi şekilde destekleyecek şekilde çalışmaktadır. Hibrit aracın bataryası bitmiş olsa bile, yanma ile enerji oluşturan içten yanmalı motorun sağladığı enerji ile yoluna devam edebilmektedir. Hibrit araçlar da kendi içinde sınıflandırılmakta olup, elektrikli sürüş yeteneği bakımından elektrikli araca en yakın olan türüne PHEV yani şarj edilebilir hibrit denir.
Elektrikli arabaların avantajları nelerdir?
Elektrikli arabaların, içten yanmalı araçlara göre avantajlarını 3 ana başlıkta sıralayabiliriz.
- Elektrik motorları, içten yanmalı motorlara göre daha verimli çalışabilmeleri sebebiyle, ortaya çıkan gücün çok daha büyük kısmını hareket enerjisine dönüştürmektedir. Öte yandan hareket halindeki aracın yavaşlatılması ya da durdurulması sırasında sahip olduğu kinetik enerjiyi, yeniden kullanmak üzere dönüştürüp, depolayabilmektedir. Böylelikle sürüş maliyetleri içten yanmalı motorlu araçlara göre daha düşük olmaktadır.
- İçten yanmalı motorlarda yanma sonu çıkan emisyonlar küresel ısınma ve iklim değişiklikleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Elektrikli araçlar ise ideal koşullarda elde edilmiş elektrik enerjisini daha verimli şekilde hareket enerjisine dönüştürmektedir.
- Elektrik motorları tasarımları gereği, her koşulda en yüksek tork performansını kullanıcının hizmetine sunabilmektedir. Bu performansı ortaya koyarken sessiz ve titreşimsiz çalışması da sürüşten alınan keyfi artırmaktadır. Böylelikle elektrikli araçlar sayesinde hem daha yüksek verim, hem de esnek, kademesiz, konforlu ve emniyetli bir deneyimi elde edilir.
Elektrikli araç almak mantıklı mı?
Atmosferdeki sera gazlarının oranı, sanayi devrimi sonrasında artmaya başlamış, karbondioksit oranı %40’lık bir artış göstererek 280 ppm’den 394 ppm’e ulaşmıştır. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne (IPCC) göre karbondioksit oranındaki artış öncelikle fosil yakıt kullanımından kaynaklanmaktadır. Elektrikli araçlar, sürüşten kaynaklanan emisyon salınım değerini sıfıra düşürerek çevreci ve doğa dostu bir kullanım sağlar. Bunun yanında elektrikli araçlar, içten yanmalı motora sahip araçlara göre çok daha yüksek verimle çalışabilmektedir. Elektrikli araçların şarj maliyetleri ve bakım giderleri içten yanmalı motorlu araçlara göre daha düşüktür.
Elektrikli arabalar kapalı otoparklara girilebilir mi?
Elektrikli arabaların kapalı otoparklara girmesinin önünde herhangi bir engel bulunmuyor.
Elektrikli araç kullanırken nelere dikkat etmek gerekir?
Elektrikli araçlarda tüm sistemler sürücünün daha konforlu ve emniyetli bi sürüş gerçekleştirmesi için kurgulanmıştır. Bununla beraber, bataryada bulunan enerji miktarına göre rota planlaması yapılması dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biridir. Sürücü; sürüş güzergahı, bataryasında kalan enerji miktarı, şarj istasyonu lokasyonu ve şarj için gerekli süre planlamasını yapmalıdır.
Elektrikli araç uzun süre kullanılmayacak ise nelere dikkat edilmelidir?
Elektrikli araç bataryaları, tıpkı içten yanmalı motorlu araçların 12 Volt akümülatörleri gibi zaman içerisinde şarj kaybederler. Bununla beraber, elektrikli araç bataryasının deşarjı, 12 Volt akümülatör deşarjından çok daha yavaştır. Elektrikli araç bataryası, doluluğun %30’un altına düşmeyeceği şekilde ihtiyaç halinde şarj edilmelidir.
Elektrikli araçların menzili nedir?
Elektrikli aracın tam dolu batarya ile gidebileceği maksimum mesafe o aracın menzili olarak ifade edilir. Elektrikli aracın batarya kapasitesi, aracın ağırlığı, aerodinamik yapısı, kullanım performansı, iç kısımdaki elektronik aksamın kullanımı (klima vb.) gibi unsurlar menzile etki eder.
Aracım şarjda iken %100 dolduğunu nasıl anlarım?
Elektrikli aracın şarj edildiği soket girişinde yeşil ışıkların tamamının yanıyor olması %100 şarj olduğunu gösterir, aynı zamanda araç içindeki gösterge panelinden de şarj dolum yüzdesi görüntülenebilir. Bataryanın aşırı şarj riski yoktur. Şarj seviyesi 100%’e ulaşınca, otomatik olarak dolum durdurulur.
Elektrikli araçlar her yol koşuluna uygun mudur?
Elektrikli araçlar kar, kum, yağmur gibi farklı yol koşullarında kullanıma uygundur. Yolun sürüş koşullarını etkileme durumuna göre sürüş performansı değişebilir.
Elektrikli araçlar nasıl şarj edilir?
Elektrikli araçlar dört farklı yöntemle şarj olabilmektedir.
- Aracın bagajında taşıyabileceğiniz 3 kW mobil Mod 2 şarj kablosuyla şarj edilebilir. Cihazı evinizdeki AC akıma sahip, 230 Volt prizinize takıp şarj edebilirsiniz. Şarj cihazının soketinin araca takılması yeterlidir.
- Ev ya da işyerine uygun, AC 230 Volt şebekeye bağlanabilecek 7,4kW gücünde Wallbox adındaki şarj üniteleri kullanılabilir. Şarj cihazı soketinin araca takılması doluma başlamak için yeterlidir.
- Sadece AC 380 Volt üç fazlı elektrik enerjisi olan, enerji altyapısına sahip yerlere kurulabilen 22 kW şarj cihazları ile dolum yapılabilir. Bu cihaz; 380 Volt üç fazlı elektrik enerjisi bulunuyorsa evinize ya da işyerinize kurulabilir. Ya da bu cihazın hizmete sunulduğu kamuya açık istasyonlardan şarj hizmet satın alarak aracınızı şarj edebilirsiniz. Bu gibi kamuya açık alanlarda, şarj cihazı ile araç arasında şarj akışı için Mod 3 kablo gerekebilir.
- “Süper Hızlı Şarj” olarak ifade edilen DC şarj ile batarya şarj edilebilir. Bu cihazlar ilgili aracın batarya paketi tasarımına göre 50 kW güçle şarj dolumu yapabilmektedir. Bu şarj cihazının en önemli özelliği, araç dışında kapsamlı özelliği sayesinde şebekeden gelen AC akımı DC akıma dönüştürerek, bataryanın ihtiyaç duyduğu şekilde sunmasıdır. Bu şarj cihazlarının kabloları şarj ünitesinde takılı olur.
Elektrikli araçlar şarj edilirken nelere dikkat edilmelidir?
Elektrikli araçların şarj işlemleri; şarj istasyonu ve araç arasında birçok kontrolün otomatik olarak gerçekleşmesinin ardından başlar. Otomatik sistem, şarjın başlaması, devam etmesi ve dolması sürecinde tüm kontrolleri yaparak elektrikli araç ve batarya sağlığını koruyacak şekilde işlemleri gerçekleştirir.
Elektrikli araç bataryasının şarja başlamak ve şarjı sonlandırmak için belirlenen bir şarj doluluk oranı bulunmaz. Aracın batarya yönetim sistemi; bataryanın sağlığını koruyacak şekilde en iyi şarj hızını otomatik olarak belirler.
Türkiye’de elektrikli araç şarj noktaları nerelerdedir?
Türkiye’de gün geçtikçe olan şarj istasyon ağı da yaygınlaşmaktadır. Akaryakıt istasyonları içerisinde, alışveriş merkezleri otoparkları ve oteller gibi halka açık alanlarda şarj istasyonları bulunmaktadır. Şarj istasyon şirketlerine ait uygulamalardan istasyon ağları görüntülenebilir.
Elektrikli araçlar ne kadar sürede şarj edilir?
Elektrikli araçların şarj süresi; batarya kapasitesi ve elektrikli motorun AC ve DC ile şarj edilebilme kW gücüne göre değişmektedir. 42 kW batarya kapasitesne sahip 500e modeli, 11 kW AC istasyonda 4 saat 15 dakikada şarj olmakta; 85 kW DC şarj istasyonunda ise 35 dakikada %80 doluluk oranına ulaşabilmektedir.
Standart elektrik şebekesi ile elektrikli aracımı şarj edebilir miyim?
220V standart elektrik şebekesi ile elektrikli araç şarj edilebilir.
Elektrikli araçlar güvenli midir?
Elektrikli araçlar, kullanıcıları yüksek voltaj risklerine karşı en üst seviyede koruyacak şekilde tasarlanmıştır.
Bununla beraber; güvenlik nedenleriyle bu araç iç aksamına çıplak el ile temas edilmemesi ve kablolara 40 cm’den daha fazla yaklaşılmaması gereklidir. Kullanıcının motor kaputunu açması helinde, sistem ilave emniyete alınmaktadır.
Elektrikli aracımı yağmurda şarj edebilir miyim?
Elektrikli araçlar, yağmurlu havada açık alanda şarj edilmesi risk oluşturmayacak şekilde tasarlanmıştır.
Kaza olması, aracın suya girmesi gibi herhangi bir durumda elektrik çarpma riski var mıdır?
Elektrikli araçlar, kaza ya da suya girme gibi durumlarda, elektrik çarpma riski oluşturmayacak şekilde tasarlanmıştır. Sistem bu etkileri tespit edip güvenlik tedbirlerini aktive edecek şekilde tasarlanmıştır.
Elektrikli araçlarda yangın ve radyasyon riski var mıdır?
Elektrikli araçlarda yangın ve radyasyon riski bulunmamaktadır.
Elektrikli arabaların batarya bakımı nasıl olmalıdır?
Batarya bakımı için aracınızın düzenli periyodik bakımlarının aksatmadan yapılması yeterlidir. Bununla beraber, yüksek hava sıcaklığı olan bölgelerde aracı gölge ya da serin bir alana park etmek, araç yazılımını güncel tutmak ya da daha sık AC şarj tercih etmek gibi basit önlemlerle de batarya sağlığını üst seviyede tutabilirsiniz.
Elektrikli araçlar çalışırken atmosfere zararlı gazlar yaymadığından çevre için daha iyidir. İçten yanmalı motorlara sahip araçlara göre çok daha verimli çalışırlar. Vergilendirmede avantajları vardır. Bakımları daha kolay ve düşük maliyetlidir. Şarj noktaları her geçen gün artmaktadır. Tüm bunları göz önünde tuttuğumuzda ‘elektrikli araba alınır mı’ sorusuna rahatlıkla ‘evet alınır’ diyebiliriz. Ayrıca, ‘elektrikli araç almak mantıklı mı’ diye düşünenler için bu araçların en son teknolojilere sahip olduğunu ve günümüzde satış fiyatlarının da daha ulaşılabilir hale geldiğini hatırlatabiliriz.
Elektrikli Otomobiller
Elektrikli Araba Fiyatları
Elektrikli Araçların Şarj Maliyeti
Elektrikli Otomobillerin Batarya Hücreleri
Elektrikli Araçların Avantajları