Uzun yola çıkmadan önce otomobilinizin gereken bakım ve kontrollerini yapmalısınız. Uzun yola çıkarken, güvenli ve konforlu bir yolculuk için aracınız ile ilgili yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir.
Lastiklerinin kontrolü
Uzun yola çıkmadan önce yapılması gereken kontrollerin başında, lastiklerin durumu ile ilgili kontroller gelir. Stepne de dahil olmak üzere tüm lastiklerin hava basınçları kontrol edilmelidir. Lastik basınç kontrolleri lastikler soğuk iken yapılmalı, kullanılan ölçüm cihazının kalibrasyonu yapılmış ve doğru ölçüm değerlerini verdiğinden emin olunmalıdır. Lastiklerin basınç değerleri, kesinlikle lastik ebatlarına göre ve otomobil üreticisinin belirttiği basınç değerleri doğrultusunda ayarlanmalıdır. Bu değerler genellikle yakıt deposu kapağı arkasında veya araç kapı kenar bölümlerinde belirtilmiştir.
Otomobil lastiklerinin, kullanım şartlarına, ne kadar km yol yapıldığına ve yapılan km den bağımsız olarak kullanım süresine bağlı yıpranması söz konusudur. Bu nedenle, lastiklerin basınç kontrolü dışında fiziksel durumlarının da kontrol edilmesi gerekir. Lastik ve jantların formunda herhangi bir deformasyonun olup olmadığı gözlenmelidir.
Lastik diş derinliği 1.6 mm.’ye düşen lastikler mutlaka değiştirilmesi gerekir. Ayrıca, mevsim şartlarına ve yol koşullarına uygun lastik seçimi yapılmalıdır. Otomobilin yönlendirmesinde veya direksiyon kontrolünde sorun hissediliyorsa rot-balans kontrollerinin de yapılması yerinde olacaktır. Lastiklerin durumunun otomobilin yürüyen aksamını oluşturan mekanizmaları doğrudan etkilediği unutulmamalıdır.
Uzun yol öncesi frenlerin kontrol edilmesi
Frenlerinizin hidrolik sıvısı eksikse tamamlanmalı herhangi bir sızıntı olup olmadığı kontrol edilmelidir. Ayrıca ABS, ESP gibi fren mekanizmasına entegre olarak çalışan elektronik sistemlerin sağlıklı çalıştığı ve aktif durumda oldukları kontrol edilmelidir. Bu sistemler ile ilgili sorun veya arıza olduğunda genellikle bir arıza ışığı veya sembolü ile sürücü ikaz edilir. Otomobilinizin arıza bildirim sistemi konusunda bilgi sahibi olmalısınız.
Uzun yola çıkmadan önce motor yağının, motor ve radyatör sıvılarının kontrolü
Otomobilinizin motoru yüksek sıcaklıklarda ve basınçta çalışabilecek biçimde üretilmiştir. Motorun sorunsuz çalışabilmesi için motor yağının değişimi ile motor ve radyatör sıvılarının kontrolleri, otomobilin periyodik bakımları sırasında servislerce gerçekleştirilir. Otomobiliniz ile uzun bir yolculuğa çıkmadan motorun sağlıklı çalışabilmesini ve soğutulabilmesini sağlayan bu sıvılar ile ilgili sızıntı ve seviye kontrolleri yapılmasında fayda vardır.
Otomobil farlarının uzun yolculuk öncesinde kontrol edilmesi ve ayarlanması
Otomobilin aydınlatma sisteminde olabilecek sorunlar hem sizi hem de karşınızdaki sürücüleri olumsuz etkileyebilir. Yolculuk öncesinde farların ve sinyallerin sorunsuz çalıştığından enim olun. Genellikle tatil öncesi veya dönüşü uzun yolculuklarda olduğu gibi, otomobiller yüklü olarak yola çıkıyorsa, otomobilin yol ile arasındaki açı değişebileceğinden, far seviyesinin uygun bir aydınlatma sağlayacak biçimde tekrar ayarlanması gerekebilir.
Uzun yola çıkarken silecekler ve silecek suyunun kontrolü
Silecekler ve silecek suyunun uzun bir yolculuk öncesinde mutlaka kontrol edilmesi gereklidir. Otomobilinizle yapacağınız yolculuk boyunca doğru bir görüşe sahip olmanız gerekir. Her türlü hava şartları ile karşılaşabileceğinizi öngörerek sileceklerinizin gerektiği gibi çalıştığından ve silecek suyunuzun dolu olduğundan enim olmalısınız.
Otomobil klima sisteminin kontrolü ve bakımı
Gerek yaz sıcaklarında gerekse soğuk kış günlerinde otomobilinizle yapacağınız uzun yolculuklar boyunca klima kullanımı kaçınılmaz olabilir. Klima sisteminin sağlıklı kullanılabilmesi için öncelikle bakımının zamanında yapılmış olması gereklidir. Otomobillerde polen filtresi yılda bir defa değiştirilmelidir. Ayrıca uzun yolculuklar boyunca klima doğrudan sürücü ve yolculara değil camlara doğru yönlendirilmelidir.
Otomobilin dışarıdan içeriye hava akımını önleyen devri-daim sistemi uzun süre kapalı tutulmamalı, aracın içine temiz hava girişi sağlanabilmelidir. Uzun süreli klima kullanımında zaman zaman camlar açılarak otomobilin iç ortam havası yenilenebilir.
Gerekli malzemeler
Otomobilinizle yapacağınız yolculuğun süresi, hava şartları, güzergah gibi yolculuk koşullarına göre yanınızda bulundurmanızda yarar bulunan malzemeleri belirleyerek yola çıkmadan tedarik etmeniz, yolculuğunuzun konfor ve güvenliğini arttıracaktır. Otomobilinize uygun yedek lastik, lastik değiştirebilmek için gerekli malzeme, ilk yardım seti, fener, reflektör aracınızda sürekli olması gereken malzemelerdir.
Gece uzun yolda araba kullanmak
Bazı sürücüler gündüz yolculuğunu bazı sürücüler ise gece yolculuğunu tercih ederler. Gece yolculuğunda, gündüz yolculuğuna göre dikkat daha çabuk dağılabilir bu nedenle yolculuk öncesinde yeteri kadar dinlenmek çok önemlidir.
Uzun yola çıkarken uykunuza dikkat edin
Yeterince uyumadan yola çıkmak, dikkat dağınıklığı ve reflekslerimiz üzerinde olumsuz etki yaratır. Bu durum kendimiz kadar trafikteki diğer insanları da tehlikeye atar. AAA, 2005 ile 2007 arasında Amerika Birleşik Devletleri’nde meydana gelen, 7,234 sürücünün karıştığı 4,571 kazayı yürüttüğü çalışma için temel almış.
Araştırma sonucunda 6-7 saat arasında uyuduktan sonra yola çıkan sürücülerin kaza yapma olasılığı, 7 saatten fazla uyuyan sürücülerin kazaya karışma ihtimalinin 1.3 katı olduğu ortaya çıktı. 7 saat üzerinde uykuya oranla kaza oranı, 5-6 saat uyku sonrasında yola düşen sürücüler için 1.9 kata çıkar iken 4 ile 5 saat arasında dinlenip direksiyon başına geçen sürücülerde 4.3’ü buldu. 4 saatin altında uyku ile yola çıkmak ise kaza riskini 11.5 kat arttırıyor.
Faydalı yol bilgilendirme uygulamaları
Uzun yola çıkmadan önce yol ve hava koşulları ve güzergah seçimi konusunda, Meteoroloji Genel Müdürlüğü Karayolları Tahmin Sistemi ve Karayolları Genel Müdürlüğü Güzergah Analizi Uygulaması’ndan yararlanabilirsiniz.
Uzun yola çıkmadan önce, otomobilinizde yaptığınız kontrollerin ve gerekli bakımların, yakıt tüketiminizi olumlu etkileyeceğini, daha konforlu ve güvenli bir yolculuk geçirmenize katkı sağlayacağını unutmamalısınız.
Yaz aylarında havanın sıcak olmadığı zaman aralıklarını tercih edin
Otomobilinizle uzun bir yolculuğa çıkacaksanız havanın daha serin olduğu sabaha karşı saatleri tercih edebilirsiniz. Akşam saatleri ile kıyaslandığında görüş avantajına sahip gündüz yolculuğu erken saatlerde başladığında, uykusunu almış ve iyi dinlenmiş bir sürücü için genellikle daha az yorucu olur.
Ayrıca, uzun yolculuklarda güvenli bir sürüş için en fazla iki saatte bir mola vermeniz, vücudunuzun su ihtiyacını karşılamak için sıvı tüketmeniz önem taşır. Buna ek olarak güneşin görüşünüzü olumsuz etkilemesini önlemek için de güneş gözlüğü takmak faydalı olabilir.
Yazın uzun yola çıkarken alınması gerekenler
- Trafik seti
- İlk yardım seti
- Yedek lastik ve kriko
- Hava pompası
- Yağmur kaydırıcı (Yağmur yağma ihtimaline karşı, daha iyi bir yol görüşü için)
- Boyun ve bel minderi
- Telefon ve bardak tutucular
- Araç buzdolabı (İçeceklerinizin soğuk kalması için)
- Araba camı için güneşlik
- Yolda atıştırmalık yiyecekler
- Bol su
- Çok amaçlı araç düzenleyicileri
- Islak mendil ve peçete gibi hijyen sağlayacak ürünler
- Güneş gözlüğü (Güneş nedeniyle görüşünüzün kısıtlanmaması için)
Uzun yola çıkarken sürücülere öneriler
- Arabanızın tüm bakım ve kontrollerini eksiksiz olarak yapmış olsanız da sürüş esnasında aracınızın limitlerini gereksiz zorlamayın ve aşırı hızdan kaçının. Trafik ışık ve işaretlerine dikkat edin, diğer sürücülere saygılı bir biçimde araç kullanın.
- Şeker hızla enerjinizi yükseltir. Ancak daha sonra kan şekeri seviyeniz aynı hızla düşer ve yorgunluk geri gelir. Bu yüzden, bu kısa vadeli bir çözümdür ve uzun mesafede otomobil kullanırken güvenliğinizi korumanın en iyi yolu değildir.
- Enerji içecekleri ve kahve de aynı etkiye sahiptir. Kafeinin ve benzeri diğer maddelerin verdiği ilk canlılığın ardından yorgunluk kısa süre sonra geri döner.
- Hava almak, camları kısa süreliğine açmak size oksijen takviyesi sağlar ve belki de sistemi şok ederek kısa bir uyanıklık patlaması elde edersiniz. Bu da kısa süre sonra etkisini yitirir.
- Sakız çiğnemek beyindeki kan dolaşımını uyarır ve uyku yoksunluğu semptomlarını azaltır fakat yalnızca geçici olarak. Uzun süre uykulu otomobil kullanmak için bir çözüm olamaz.
- Yüksek sesli müzik dinlemek özellikle yorgun olduğunuzda, algılarınızı zayıflatabilir ve bunun sonucunda sürüşünüzü olumsuz etkileyebilir.
- Kendinizi yorgun ve uykulu hissettiğinizde yolculuğunuza ara verin ve gece iyice dinlendikten sonra devam edin.
- Yolculuğunuzun güzergahını önceden inceleyin ve gerekli durumlarda mola verebileceğiniz noktaları belirleyin.
Türkiye Otoyol Haritası
Türkiye’de Yasal Hız Sınırları
Trafik Cezaları
Trafik İşaretleri
Yol Durumu Sorgulama